*******************************
" သမိုင္းဝင္ ျမသိန္းတန္ေစတီေတာ္ "
***********************************************
နန္ေတာ္ဦးေစတီဘက္မွ ဖူးေတြ႔ရေသာ ျမသိန္းတန္ေစတီေတာ္
*************************************
ျမိဳ႔ရိုးေဟာင္းကုန္းေပၚမွဖူးေတြ႔ရေသာ ျမသိန္းတန္ေစတီေတာ္
******************************
သူရိန္ေနမင္း ထြန္းလင္းပူေဇာ္ ေစတီေတာ္
**************************
ျမသိန္းတန္ေစတီေတာ္ ေျမာက္ဘက္ရွိ နန္းေတာ္ဦးေစတီ
****************************
ျမိဳ႔ရိုးေဟာင္း ကုန္းေပၚမွာ
*********************************
Google Earth View
*************************
ေစတီ ရင္ျပင္ေပၚရွိ အုတ္ခ်ပ္စာမ်ား
*************************
************************
︿✹︿ ျမသိန္းတန္ေစတီ ︿✹︿
******************
ပဲခူးတိုင္း ၊ ေပါင္းတည္ျမိဳ႔ ေျမာက္ဘက္ ၃ မိုင္ခန္႔အကြာ ဘုရားငါးဆူရြာအလြန္ ျမိဳ႔ႀကီးရြာအနီး လယ္ကြင္းျပင္တြင္တည္ရွိေသာ ျမသိန္းတန္ေစတီ ႏွင့္ပါတ္သက္ျပီး ဟိုးယခင္ ငယ္စဥ္ကတည္းက စိတ္ဝင္စားစရာ ဒ႑ာရီပံုျပင္ေတြ နားေထာင္ရတာ ရိုးတယ္လို႔မရွိ ။ နားေထာင္ျပီးသားထပ္ေျပာလည္း နားေထာင္ေကာင္းတာပါပဲ ။
တကယ္ေတာ့ ေပါင္းတည္ျမိဳ႔ဟာ မူလအစ ပထမတံုးက ျမိဳ႔ႀကီးရြာျဖစ္တယ္လို႔ ေရွးလူႀကီးမ်ားေျပာခဲ့ၾကသည္ ။ ယခုတိုင္ေအာင္ျမိဳ႔ႀကီးရြာအနီးမွာ ျမိဳ႔ရိုးေဟာင္း အရာ ရွိေနတံုးပါပဲ။ ေျမျပင္ေပၚ ထင္ထင္ရွားရွား ေပၚလြင္စြာမရွိေတာ့ေပမယ့္ အုတ္ခ်ပ္မ်ား ေစတီမ်ား နန္းေတာ္ရာမ်ားရွိေနသည္ ။ေလးေထာင့္က်က် ေျမကန္သင္းႀကီးလို ရွိေနေသးသည္။ သမိုင္းေလ့လာသူမ်ားအဆိုကေတာ့ ေပါင္းတည္ျမိဳ႔ဟာ သေရေခတၱရာေခတ္ကတည္းက ကင္းျမိဳ႔ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုတယ္။ သေရေခတၱရာ ျမိဳ႔ျပနိုင္ငံႀကီးဟာ ျမန္မာ့သမိုင္း အဦးအစပိုင္းမွာေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ပ်ဴနိုင္ငံေတာ္ႀကီးလို႔ေျပာနိုင္ေလာက္ေအာင္ အေထာက္အထား ေက်ာက္စာ ပရပိုဒ္စာေတြနဲ႔ ေစတီပုထိုးေတြနဲ႔ ယေန႔ထိေအာင္ေတြ႔ျမင္ေနရေသးတယ္ ။
ျမသိန္းတန္ေစတီဟာ အဲဒီ ျမိဳ႔ႀကီးရြာအနီးက ျမိဳ႔ရိုးေဟာင္း အရာ ေလးေထာင့္ပံု ရဲ့အတြင္းဘက္ အေရွ့ေတာင္ဘက္ယြန္းယြန္းေလာက္မွာရွိပါတယ္။
ေစတီရဲ့သမိုင္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး မွတ္တမ္းတိုတိုေလးေတြ႔ရပါတယ္ ။ ခိုင္လံုတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတာ့မေတြ႔ရပါဘူး။ အဲဒီမွတ္တမ္းတိုေလးကိုဘယ္သူကေရးခဲ့တာလဲဆိုတာမသိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွ် မရွိတာထက္ အဲဒီမွတ္တမ္းတိုေလးကိုပဲေလ့လာၾကည့္မိတယ္။
၁၉၉၂-ခုႏွစ္ကထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ ေပါင္းတည္မဂၢဇင္း မွာ သုေတသီတစ္ဦး ေရးသားေသာ "ေပါင္းတည္မိတ္ဆက္" ေဆာင္းပါးတြင္ "ဒြတၱေပါင္မင္းႀကီး၏ မိဖုရားငယ္ ဥမၼလေဒဝီ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ေသာ ျမသိန္းတန္ေစတီသည္ေပါင္းတည္ျမိဳ႔၏ေျမာက္ဖက္ ၃ မိုင္ခန္႔ေဝးေသာျမိဳ႔ႀကီးရြာအနီးတြင္တည္ရွိပါသည္။ မိဖုရား၏ ျမနားပန္၊ ျမလက္စြပ္၊ တစ္သိန္းတန္သည့္ျမဘယက္တို႔ကို ဌာပနာသျဖင့္ ျမသိန္းတန္ေစတီဟုေခၚတြင္ပါသည္" ဟုအက်ဥ္းေဖာ္ျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္။မည္သည့္က်မ္းကို မီွျငမ္းကိုးကားသည္ဟု ေတာ့ေဖာ္ျပမထားပါ။
ဤတြင္ ဒြတၱေပါင္မင္းႀကီး၏ မိဖုရားဆိုသည့္အတြက္ ေလ့လာေသာအခါ သာသနာႏွစ္ ၁ဝ၁ ခုႏွစ္ (BC-443)တြင္ သေရေခတၱရာျပည္ႀကီးကိုတည္ေထာင္ေသာ ဒြတၱေပါင္မင္းႀကီးတြင္မိဖုရား ၄ ပါးရွိခဲ့သည္ ။
✹ ေတာင္နန္းစံေဒဝီ မိဖုရား သီရိစႏၵာ ✹
ပ်ဴမိဖုရား နမ္းခမ္း ၏သမီးေတာ္ျဖစ္သည္။ သားေတာ္ ဒြတၱရန္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။
✹ေျမာက္နန္းစံမိဖုရား ဥမၼာရေဒဝီ ✹
ပ်ဴမိဖုရား နမ္းခမ္း၏ေမာင္ ကႏၷေဒဝ မင္းသား၏သမီးျဖစ္သည္။ သားေတာ္ ဒြတၱဇံ ဖြားျမင္ခဲ့သည္ ။
✹ အလယ္နန္းစံမိဖုရား ပန္ထြာ မင္းသမီး ✹
စႏၵမုခိ ဘီလူးမ၏သမီးျဖစ္၏ ။ ပိႆနိုးဘုရင္မ ျဖစ္သည္။ ဘဝေဟာင္းက ဒြတၱေပါင္မင္းက ေပြးဖိုေလးျဖစ္ျပီး ပန္ထြာမင္းသမီးက ေပြးမေလးျဖစ္ခဲ့သည္။ သားေတာ္ဒြတၱရာဇ္ ကိုဖြားျမင္ခဲ့သည္။
✹အေနာက္နန္းစံမိဖုရား ေဘစႏၵီ ✹
ဧရပတၱ နဂါးမင္း၏သမီးျဖစ္သည္။ သမီး ေလးေယာက္ဖြားျမင္သည္။ သုဝဏၰမာလာ ၊ ကဥၥနမာလာ၊ ေဟမမာလာ၊ သီရိမာလာ ၊ တို႔ျဖစ္သည္။
အဲဒီမွာ ဥမၼာရေဒဝီ မိဖုရား သည္ ေျမာက္နန္းစံမိဖုရားျဖစ္ျပီး သူရဲ့သားေတာ္ ဒြတၱဇံ မင္းသားဟာ မဇၩိမေဒသမွၾကြလာေသာ အရွင္ဓမၼရကၡိတ ရဟႏၲာမေထရ္၏တရားေတာ္ကိုနာၾကားရျပီး တရားထူးသိျမင္သြားတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတာရေဆာက္တည္ျပီး ရဟႏၲာျဖစ္သြားတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒြတၱဇံမင္းသား၏ ရဟန္းဘြဲ႔အမည္က အရွင္စႏၵာသီရိ ျဖစ္ျပီး သူႏွင့္အတူ ပန္ထြာမိဖုရား၏သားေတာ္ ဒြတၱရာဇ္ မင္းသားသည္လည္း ရဟႏၲာျဖစ္ျပီး အရွင္စႏၵာဂရာဇ္ လို႔ဘြဲ႔အမည္ရပါတယ္။ ဤအရွင္ႏွစ္ပါး ေတာရေဆာက္တည္ျပီး မဂ္ဖိုလ္ စခမ္းေအာင္ျမင္ေပါက္ေျမာက္ရာေနရာက ယခု ပုတီးကုန္းျမိဳ႔အနီးမွ ေရႊေက်ာင္းေဆာင္ ေအာင္ေျမေတာရျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္ ။ ျမိဳ႔ႀကီးရြာႏွင့္ ေရႊေက်ာင္းေဆာင္ေအာင္ေျမေတာရဟာ သိပ္အလွမ္းအေဝးႀကီးေတာ့မဟုတ္ပါဘူး ေျခလွ်င္သြားရင္ တစ္ေန႔ခရီးေလာက္ပါပဲ။ သမိုင္းကပါတဲ့ အခ်က္အလက္နီးစပ္တာကိုေတြ႔မိတာပါ။ အရွင္စႏၵာသီရိရဲ့ မယ္ေတာ္ ေျမာက္နန္းစံ ဥမၼာရေဒဝီ မိဖုရားသည္လည္း သေရေခတၱရာသို႔ၾကြလာေသာ အေသာကမင္းႀကီး၏ သမီးေတာ္ ဘိကၡဳနီရဟႏၲာ နႏၵာေထရီ ၏တရားကိုနာၾကားရျပီး ေသာတပန္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္း ဘိကၡဳနီျပဳျပီး ဆက္လက္အားထုတ္ရာ ဥမၼရေထရီ ရဟႏၲာ ျဖစ္သြားခဲ့ပါသည္။
ဥမၼာရေဒဝီ မိဖုရားသည္ သားေတာ္ကလည္း ရဟႏၲာျဖစ္ သူကိုယ္တိုင္လည္း ရဟႏၲာျဖစ္ ေရႊေက်ာင္းေဆာင္ေအာင္ေျမေတာရႏွင့္လည္းဆက္စပ္ေန၍ အလွမ္းမေဝးလွေသာ ျမိဳ႔ႀကီးရြာအနီးက ျမသိန္းတန္ေစတီကို တစ္သိန္းတန္ ျမလက္ဝတ္ရတနာ မ်ားျဖင့္ဌာပနာျပဳတည္ထားခဲ့သည္ဆိုသည္မွာ အလြန္နီးစပ္ေသာ သမိုင္းဆက္စပ္မႈရွိေနေၾကာင္းေလ့လာေတြ႔ရွိရပါသည္။
ေစတီေတာ္၏ ပိသုကာလက္ရာမွာမူ သေရေခတၱရာ ပိသုကာလက္ရာမ်ားႏွင့္ သိပ္မတူေသာ္လည္း အင္းဝေခတ္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ တို႔တြင္ျပဳျပင္ခံခဲ့ရလွ်င္ မတူနိုင္ေတာ့ပါ။
ေနာက္တစ္ခ်က္ ေတြ႔ရတာကေတာ့ ဒြတၱေပါင္မင္းႀကီးသည္ သေရေခတၱရာ မင္းေနျပည္ႀကီးကိုတည္ရာတြင္ ကုန္း ကိုးကုန္း ၊ ဘုရားကိုးဆူ ၊ ကန္ကိုးကန္ ၊ စသျဖင့္ ကိုးနဝင္းကိုက္ အစီအမံမ်ားျဖင့္တည္ခဲ့ရာ ဘုရားကိုးဆူ စာရင္းတြင္ ျမသိန္းတန္ဘုရား (ေပါင္းတလည္ရြာ - ဘျပင္ရြာအနီး) ဟုပါရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမသိန္းတန္ေစတီ ဟု ဘြဲ႔အမည္တြင္ေသာ အျခားေစတီမ်ား ရွိေသးသည္ ကိုေတြ႔ရေသာေၾကာင့္ ေရွးအခါက မင္းမိဖုရားမ်ားသည္ မိမိတို႔ ႏွစ္သက္ျမတ္နိုး တန္ဘိုးထားသည့္ ျမ လက္ဝတ္ရတနာမ်ား ကို ဌာပနာ၍ (သို႔မဟုတ္) ထုခြဲ၍ ေစတီမ်ားတည္ထားကိုးကြယ္ေလ့ရွိၾကသည္ဟု ယူဆနိုင္ပါသည္ ။ ေပါင္းတည္ျမိဳ႔ ေျမာက္ဘက္ ျမိဳ႕ ႀကီးရြာ အနီးမွ ျမသိန္းတန္ေစတီ သည္လည္း ထိုေစတီမ်ားအနက္မွ ေစတီတစ္ဆူျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းယူဆနိုင္ပါသည္။ သမိုင္းအေထာက္အထား အတိအက် အခိုင္အမာ ေဖာ္ျပရန္ခက္ခဲျခင္းသည္ပင္ အလြန္ေရွးက်ေၾကာင္း ယူဆနိုင္ပါသည္။ လက္လွမ္းမီသ၍ သိရွိရေသာ ေစတီေတာ္ျပဳျပင္မႈသမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားကေတာ့
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၆၈ ခုႏွစ္တြင္ မူလ ျမသိန္းတန္ေစတီေတာ္ကို ေညာင္ျမိဳ၍ ပ်က္စီးေနေသာေၾကာင့္ ေပါင္းတည္ျမိဳ႔ ေရႊေက်ာင္းႀကီးတိုက္ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးဝိမလက ေစတီေတာ္ကို ငံုျပီး ျပဳျပင္တည္ထားေလသည္။
ထို႔ေနာက္ တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ ျပိဳက်ျပန္သျဖင့္ ဦးျမိဳင္ ဆိုသူက ဘုရားဒါယကာျပဳ၍ ျပန္လည္တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ျပန္သည္။
ဤမွစ၍ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေစတီေတာ္ႀကီးအား ထီးေတာ္တင္ျခင္း ကို ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၅၉ ခုႏွစ္တြင္္တစ္ႀကိမ္ ၊ ၁၃၆၆ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ႀကိမ္ ၊ ၁၃၇၅ ခုႏွစ္တြင္တစ္ႀကိမ္ ေရႊထီးေတာ္တင္ ေရႊသကၤန္းကပ္ျခင္း ေနာက္ဆံုး ေရႊထီးေတာ္တင္သည့္ ၁၃၇၅ ခုႏွစ္တြင္ ေခါင္းေလာင္းမွအထက္ ငွက္ေပ်ာဖူး စိန္ဖူးေတာ္တို႔ ထိ လိုအပ္သည္မ်ားကို ျပဳျပင္ခဲ့ပါသည္ ။
ယခုအခါ ျမိဳ႔ႀကီးရြာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးညာေဏာဘာသ ၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ေစတီေတာ္ႀကီးကို ျပဳျပင္ထိမ္းသိမ္း လွ်က္ ေက်းရြာသူေက်းရြာသား ျမိဳ႔သူျမိဳ႔သားတို႔ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ရာ သမိုင္းဝင္ေစတီေတာ္အျဖစ္ သပၸါယ္စြာ တည္ရွိေနပါသည္။
ေပါင္းတည္ျမိဳ႔နယ္အတြင္းရွိ သမိုင္းဝင္ျမသိန္းတန္ေစတီေတာ္ႏွင့္ပါတ္သက္၍ လက္လွမ္းမီသေလာက္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို စုေဆာင္းေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္ ။
သတၱဝါအေပါင္း ေဘးဘယာ ေဝးကြာ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ …
[ ကိုးကား > သက္ကယ္ျပင္ေက်းရြာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွ ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးဥတၱရ ၏ မွတ္စု ၊ ျမိဳ႔ႀကီးရြာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးညာေဏာဘာသာ ၏ မွတ္စု ၊ ျပည္ျမိဳ႔ ေရႊဆံေတာ္ ေစတီေတာ္သမိုင္း ၊ ဦးကုလား မဟာရာဇဝင္ေတာ္ႀကီး ၊ 1992- ခုႏွစ္ ထုတ္ေဝေသာ ေပါင္းတည္မဂၢဇင္း ]
No comments:
Post a Comment